سعیده فتحی | شهرآرانیوز، صمد نیکخواه بهرامی کاپیتان تیم ملی بسکتبال ایران را میتوان در کنار حامد حدادی حرفه ایترین بازیکن تاریخ بسکتبال ایران دانست که با ۳۷ سال سن در اوج پختگی قرار دارد. او در زمین در فراسوی سبد به پرواز در میآید و چنان با توپ خوش رقصی میکند که گویی او "بالرین" بسکتبال است، قدرت بدنی و انعطاف پذیری صمد دست کمی از رقصندههای باله ندارد. گاهی وقتی بازی صمد را میبینیم نفس در سینه مان حبس میشود دقیقا مثل زمانی که از حرکت یک بالرین به وجد میآئیم و سرشار از حس زندگی میشویم.
صمد نیکخواه بهرامی از سال ۲۰۰۰ با ورود به رقابتهای بسکتبال جوانان آسیا، مرزهای بینالمللی را خیلی زود درنوردید. عضویت در تیمملی بسکتبال در بازیهای غرب آسیا و سپس بازی جام ملتهای ۲۰۰۳ آسیا، نخستین تجربیات پدیده نوظهور بسکتبال آسیا از ایران بود. این روند تدریجی پیشرفت صمد با مسابقات ۲۰۰۵ دنبال شد و بعد از قهرمانی آسیا در سال ۲۰۰۷ شدت گرفت. به سالهای درخشش صمد در تیمملی باید قهرمانی در باشگاههای آسیا را هم اضافه کرد تا رسیدن این بازیکن به المپیک ۲۰۰۸ پکن. او بازیهای آسیایی ۲۰۱۰ را با پرچمداری کاروان ایران پشتسر گذاشت و مصدومیتش در رقابتهای جهانی ۲۰۱۰ ترکیه، بار روانی روی تیم ایران را در نخستین تجربه جهانی بر ملیپوشان بیشتر کرده بود، اما یک سال بعد دوباره به میادین برگشت و بعد از افت تیمملی در ۲۰۱۱، کار نیمهتمامش را بعد از قهرمانی ۲۰۱۳ و بازی در جام جهانی ۲۰۱۴ کامل کرد.
بازی صمد در فرانسه و لیگ چین آوازهاش را بیشتر کرد و صعود به المپیک با درخشش در جام جهانی ۲۰۱۹، موفقیتهای ستاره ۳۶ ساله بسکتبال ایران را تداوم بخشید تا در آستانه دومین المپیک دوران بازیاش قرار بگیرد. او بهعنوان بازیکن حرفهای از آسیا تمامی اعداد برای پیشرفت و تثبیت موقعیت یک بازیکن را همهجا در اختیار دارد.
خلاصه آنکه نامها در هر جایگاهی بهترین ابزار برای اعتبار بخشیدن به یک مجموعه هستند و صمد هم یکی از این نامهاست که حالا با پرچمداری اش در المپیک اعتباری دیگر به بسکتبال ما بخشیده است. در ادامه به گفتگو با نیکخواه بهرامی پیش از از رژه کاروان ایران در سرزمین آفتاب می پردازیم تا درباره بزرگترین افتخار ورزشی اش بیشتر بدانیم.
صمد قبل از اینکه اسمت به عنوان گزینه پرچمداری در المپیک مطرح شود خودت فکر می کردی که انتخاب شوی؟
راستش نه اصلا فکرش را نمیکردم و حتی وقتی یکیدو نفر به من گفتند که اسمم در لیست هست، بازهم جدی نگرفتم و تمرکزم روی کار و تمریناتم بود.
وقتی متوجه شدی چه حسی داشتی؟
خیلی حس خوبی داشتم، چون فکر میکنم این افتخاری است که معدود ورزشکاری میتوانند به آن برسند. من تا الان اگر کاری کردم و افتخاری داشتم در بسکتبال بوده است، اما اینکه الان میبینم مسئولان کمیته ملی المپیک و ورزش کشورم به زحماتم احترام گذاشتند، حس بهتری به من دست میدهد. پرچمداری المپیک بزرگترین افتخار ورزشیام است و امیدوارم نماینده خوب و شایسته این عنوان باشم. همه ورزشکاران عضو کاروان ایران هستند و کنارهم در رژه شرکت میکنیم؛ هرکس سهم خودش را دارد و من هم فقط یک نماینده هستم و امیدوارم بتوانم فرزند خلف کشورم باشم.
تجربه پرچمداری کاروان ایران در بازیهای آسیایی را داری، چطور تجربهای است؟
بله من تجربه پرچمداری در بازیهای آسیایی را دارم و خیلی افتخار بزرگی است. پرچمداری در بازیهای آسیایی هم واقعا برای من خاطرهای فراموشنشدنی بود، همان چند ده متر برایم مثل این بود که روی ابرها راه میرفتم. ورزشکاران مثل رزمندهها هستند و برای ما پرچم خیلی مهم است و برای آن خیلی زحمت میکشیم؛ درواقع بالابردن آن خیلی برایمان مهم است. مسلما در دست گرفتن این پرچم هم احساس وصفناپذیری دارد.
قبلا صحبت از خداحافظی ات بعد از المپیک میشد، الان که پرچمدار هم شدی میگویند احتمالش زیاد است که آخر بازیها خداحافظی کنی، نظر خودت چیست؟
واقعیتش برنامه خاصی برای خداحافظی ندارم و الان راجع به آن فکر نمیکنم، اما بهاحتمال زیاد این کار را خواهم کرد، البته همانطور که گفتم از الان برنامهای برایش ندارم و به آن فکر نمیکنم. اکنون برایم ارائه بازیهای خوب در المپیک مهم است.
رقابت سختی هم برای انتخاب بین شما و سعید معروف بود...
بله، غیر از ما خیلی از ورزشکاران دیگر هم در کاروان بودند که میتوانستند پرچمدار باشند، اما بههرحال بهدلیل شرایطی که وجود دارد و برخی دیرتر میآیند و برخی فردای آن روز مسابقه دارند و نمیخواهند خسته شوند و... قرعه بهنام من افتاد و افتخار بزرگی برای من است. جا دارد از اعضای کمیسیون که مرا انتخاب کردند، تشکر کنم.
بازیهای المپیک بدون تماشاگر را چطور میبینی؟ رژه بدون تماشاگران لطفی دارد؟
من شنیدم تماشاگر حضور دارد، ولی تعداد آنها کم خواهد بود، اما در هر صورت تماشاگر بخش مهمی از ورزش است و از زمان یونان و رم باستان تماشاچیان جای خود را داشتند و تأثیرپذیری و تأثیرگذاری آنها روی ورزش خیلی زیاد است. بههرحال یکی از بالهای اصلی ورزش نیست، اما خداراشکر با وجود پخش زنده و امکاناتی که وجود دارد، تعداد آدمهایی که مراسم را میبینند زیاد است، ولی حضورشان چیز دیگری است و یک انرژی مضاعفی به هر تورنمنتی میدهد.
حریفان بسکتبال ایران را چطور میبینی؟
حریفان ایران خیلی خوب هستند. بههرحال المپیک است و ۱۲ تیم از بهترینهای دنیا در این تورنمنت حضور دارند و بهنظر من همین که ما در جمع این ۱۲ تیم هستیم، برایمان افتخار است و امیدوارم بازیهای خوبی را انجام دهیم و سربلند باشیم.
از رقابت با آمریکا خوشحالی؟ جام جهانی که مقابل آمریکا بازی کردیم بخاطر مصدومیت حضور نداشتی آن زمان افسوس خوردی؟
حتما از بازی با آمریکا خوشحالم، آنهم چون هر تیمی که در المپیک حضور دارد، قوی است و ستارههای بسکتبال دنیا را دارند. تیم آمریکا هم نه فقط در بسکتبال بلکه تافته جدا بافته المپیک است و همانطور که میدانید آنقدر توجه به این تیم زیاد است که اصلا آنها در دهکده المپیک حضور ندارند و محل اقامتشان از همه جداست. بالأخره نگاهها و چشمهای زیادی دنبال این تیم است و برای همین هم بازیکردن مقابل آنها موقعیت خوبی برای بسکتبال ماست، چون نصیب هر تیمی نمیشود. در جامجهانی ۲۰۱۰ هم خیلی افسوس خوردم و ناراحت شدم. اتفاق عجیبوغریب برایم رخ داد و درحالیکه خیلی آماده بودم، یک هفته قبل از مسابقات مصدوم شدم و بعد فهمیدم که شاید میتوانستم بازی کنم، اما بههرحال آن موقعیت را از دست دادم.
باید چه انتظاری از تیم ملی بسکتبال در المپیک توکیو داشته باشیم؟
واقعا انتظار خاصی نمیتوانیم داشته باشیم؛ آنهم بهدلیل اینکه اگر شما تیمهایی را که در المپیک حاضر نشدند، با تیمهایی که حاضر شدند مقایسه کنید، میفهمید همین که تیم ما راهی این رقابتها شده است، خیلی اتفاق بزرگی است. ولی خودمان را باور داریم و تلاش میکنیم بهترین نتیجه ممکن را بگیریم. اگر با امکانات زیر صفری که داریم، بتوانیم یک بازی را ببریم، افتخار خیلی بزرگی برای بسکتبال ما خواهد بود که خیلی کار دشواری بهنظر میرسد.
المپیک توکیو با المپیک ۲۰۰۸ چه فرقی برای ما دارد؟ پیشرفت کرده ایم؟
مطمئنا این المپیک برای ما با ۲۰۰۸ خیلی فرق میکند، آنهم بهدلیل اینکه وقتی برای بار اول المپیکی شدیم، خیلیها میگفتند بسکتبال شانسی راهی المپیک شد و دیگر نمیتوانند بروند، اما خداراشکر نشان دادیم که نهتنها آن المپیک شانسی نرفتیم، بلکه لایق صعود هم هستیم و برای بار دوم آن را تکرار کردیم. این اتفاق بسیار خوبی برای بسکتبال ماست و نشان دادیم که از قدرت خوبی در آسیا بهره میبریم. تیمملی هم بهنظرم در طی این سالها پیشرفت کرده است، آنهم به این دلیل که ما آن زمان جوان بودیم، اما الان خیلی پختهتر شدهایم و بازیکن باسابقه المپیکی داریم و از بازیکن لژیونر هم بهره میبریم.
خودت فکر میکنی در این ۱۳ سال چه فرقی کرده ای؟
من قاعدتا خیلی باتجربهتر و پختهتر شدهام. المپیک ۲۰۰۸ اولین حضور ما در یک میدان جهانی بود و قبل از آن فقط در آسیا بازی کرده بودیم، ولی از آن زمان تا الان خیلی میدانهای بزرگتری را تجربه کردهام.
وضعیت آماده سازی تیم را چطور ارزیابی میکنی؟ به نسبت المپیک قبلی به نظر میرسد تدارکات تیم ضعیفتر بود...
نسبت به المپیک قبل تدارکاتمان ضعیفتر است، اما دلیل اصلی آن کروناست. تا آنجایی که من در جریانم، قبل از اینکه المپیک ۲۰۲۰ لغو شود، اردوهای خیلی خوبی را برای تیم در نظر گرفته بودند، اما بهدلیل کرونا خیلی از سفرها لغو شد. ما در ژاپن هم حالتی عجیبوغریب داشتیم و مثل زندانی بودیم، یعنی یا باید در هتل در اتاقمان میبودیم یا در سالن تمرین و مشغول مسابقه. هیچ کار دیگری نمیتوانستیم انجام دهیم. بههرحال شرایط خیلی متفاوت است و مطمئن باشید باتوجهبه امکانات، فدراسیون بهترینهایی را که میتوانسته برای تیم در نظر گرفته است.
بحث بازیکنان دو رگه در بسکتبال خیلی داغ است و اکثرا معتقد هستند که این بازیکنها کیفیت لازم برای حضور در تیم ملی را ندارند، نظرت کلا درباره حضور بازیکنهای دو رگه چیست؟
من اصلا به بازیکن دورگه چنین نگاهی ندارم و بهنظر من انسانی که در کرهزمین باشد و پدر یا مادرش ایرانی باشند، او هم ایرانی و هموطن ماست؛ چون همانقدر که من به ایران و این پرچم علاقه دارم، آنها هم اینگونه هستند. همین که بلند شده و آمده است برای ایران بازی میکند، نشان میدهد که خون ایرانی در وجودش هست. من با آغوش باز آنها را میپذیرم و بهنظرم هر بازیکن دورگهای که در خارج از ایران باشد و بخواهد در تیمملی بازی کند، چالش خوبی برای بازیکنان داخل ایران خواهد بود. آنها هم ایرانی هستند و مثل ما حق دارند و اگر تواناییاش را دارند، میتوانند در تیمملی حاضر شوند.
تجربه حضور در المپیک را قبلا داشتی، چطور میدانی است و چرا تا این اندازه حضور در این تورنمنت مهم هست؟
مهمترین میدان ورزشی که هر ورزشکاری میتواند در آن حاضر باشد، المپیک است. حضور در آن و کسب مدال خیلی افتخار است و هر ورزشکاری تا آخر عمر آن را فراموش نخواهد کرد. باتوجهبه حضور در المپیک، ورزشکاران پسوندی میگیرند که به آنها میگویند المپین، پسوند المپین گرفتن در دنیا مسئله مهمی است و یعنی شما توانستهای آنقدر خوب باشی که در چنین رویدادی که با حضور بهترین ورزشکاران دنیا در بالاترین سطح جهانی برگزار میشود، حضور پیدا کنی و این خودش افتخاری است. هر ۴ سال یکبار ورزش دنیا باتوجهبه المپیک ریست میشود و برای ۴ سال بعد هدفگذاری میشود.
و در آخر به عنوان پرچمدار ایران چه پیامی برای مردم داری؟
امیدوارم مردم کشورمان به ما انرژی مثبت بدهند و دعایمان کنند. دلم میخواهد مردم بدانند که تیمملی برای ورزشکاران ایرانی نه پول دارد و نه چیز دیگری و آنها فقط برای غیرتی که به کشورشان دارند و برای شادی دل مردم همه سختیها را به جان میخرند. بههرحال امیدوارم نمایندههای شایستهای باشیم و این کاروان هم خیلی موفق باشد و بتوانیم شور و شعف و امید را به دل ایرانیها بیاوریم تا به ما افتخار کنند. لبخند مردم وقتی ما را میبینند، یک دنیا برایمان ارزش دارد و با هیچ چیزی قابل قیاس نیست. دست این مردم را میبوسیم و افتخار میکنیم ایرانی هستیم و حاضریم جان بدهیم تا پرچممان بالا برود و مردم را خوشحال ببینیم.